زمین شناسی صحرایی چیست؟ تجهیزات ضروری برای زمین شناسان در عملیات صحرایی

زمین شناسی صحرایی چیست؟ تجهیزات ضروری برای زمین شناسان در عملیات صحرایی چیست و زمین شناسان در عملیات و بازدیدهای صحرایی به دنبال چه چیزی هستند؟ در این مقاله به بررسی موارد ذکر شده می پردازیم.

زمین شناسی صحرایی چیست؟

زمین‌شناسی صحرایی شامل ترکیبی از مشاهدات، اندازه گیری، ثبت و تجزیه و تحلیل برای جمع آوری داده ها و نمونه ها می باشد در واقع به توصیف سطح زمین می پردازد همچنین امکان نقشه‌برداری ویژگی‌های خاص سنگ‌ها مانند دگرسانی گرمابی، کانی‌سازی، ساختارهایی مانند گسل‌ها یا چین‌خوردگی‌ها، ترکیب شیمیایی، ویژگی‌های ژئوفیزیکی و غیره را فراهم می‌کند.
. تا قبل از قرن 18 سوالاتی از تشکیل زمین و زیر سوال بردن زمین از نحوه تشکیل و تکامل آن بین مردم به هیچ وجه قابل قبول نبود به دلیل تفاوت عقاید؛ یافته های زمین شناسی در جامعه قدیم کفرآمیز و مورد انتقاد شدید قرار گرفت. در آن زمان مردم جامعه در مورد زمین شناسان صحرایی دیدگاه خوبی نداشتند و اغلب آن ها را دیوانه می دانستند. با وجود مخالفت و توهین ها اکثرا از ثروت خود برای مطالعه صحرایی استفاده می کردند تا به سرنخ هایی جدید از شکل گیری و تکامل سیاره زمین برسند. تا که امروزه زمین شناسان بتوانند در زمینه های مختلف از صنعت ؛ آموزش و مشاوره شرکت های مختلف مشغول بکار بشوند.

هدف از عملیات صحرایی یا میدانی

زمین شناسی ضحرایی زمان زیادی را در خارج از منزل می گذرانند زمین شناسان صحرایی با هدفی خاص فیلد را آغاز می کنند و به دنبال پاسخ فرضیه های ذهنی خود هستند اهداف آن ها شامل تعیین احتمالی مواد معدنی اقتصادی یا معدنکاری یا ایجاد نقشه های زمین شناسی و صحرایی و یا مطالعات و شناسایی مناطقی که نقشه برداری دقیق هنوز انجام نشده است می باشند.

بهتر است از مطالعات صحرایی برای هر کار یا پروژه ای که بر روی زمین انجام می شود؛ جهت مطالعه ساختارهای زمین و پایداری منطقه کمک گرفت.

همانطور که گفته شد که یکی از اهداف عملیات صحرایی، تهیه نقشه های زمین شناسی است که شامل نمایش گرافیکی بخشی از سطح زمین، با ساختار، روابط آن می باشد. نقشه برداری زمین شناسی برای حل مشکلات چینه شناسی و ساختاری، برای اکتشاف منابع معدنی و همچنین برای مطالعه رویدادهای مختلف زمین شناسی ضروری است.

قبل از رفتن به عملیات صحرایی لازم است

هر گونه مسائل ایمنی را ارزیابی کنید

حتما آب و هوای محدوده را تا چند روز آینده بررسی کنید

 حتما منطقه را از لحاظ زیست محیطی بررسی کنید که مشکل محیط زیستی نداشته باشد

نامه ماموریت را حتما همراه خود داشته باشید که در طول سفر به مشکل برنخورید.

لوازم و تجهیزات مورد نیاز برای فیلدهای صحرایی

اگر برای اولین بار هست که می خواهید عملیات صحرایی بروید و به دنبال تجربهی افراد هستید یا نمی دانید چه چیزی باید همراه داشته باشید که به مشکل نخورید موارد زیر به شما کمک می کند پس با ما تا انتهای مقاله همراه باشید.

نقشه پایه توپوگرافی

قشه توپوگرافی مقیاس های مختلف دارد که برای اهداف مختلف استفاده می شود به طور مثال:

برای کار های اکتشافی مقیاس نقشه از 1:100000 تا 1:25000

برای کار های دقیق زمین شناسی از جمله ثبت برخی از خصوصیات هندسی مانند چین ها و شکستگی ها معمولا مقیاس های 1:25000 تا 1:5000 استفاده می شود.

  برای نقشه برداری سطحی مثلا ثبت مالکیت یک محدوده معدنی به صورت دقیق مقیاس های 1:1000 تا 1:50 مناسب می باشد.

تصاویر لندست با طیف گسترده از رنگ ها و باند های مادون قرمز که از تمام سطح زمین تهیه می شوند به کمک نرم افزار های مخصوص در تهیه نقشه های توپوگرافی برای انواع تحقیقات زمین شناسی و عملیات صحرایی به کار گرفته شوند.

نقشه توپوگرافی پایه بسیار بزرگ تر از محدوده کاری می باشد این نقشه نباید هرگز تاخورده شود تا از ناخوانا شدن آن جلوگیری شود بهتر است در شیت های هم اندازه برش داده شود البته نباید این شیت ها خیلی کوچک بریده شود. سعی کنید شیت ها را با چسب بر روی مقوا بچسبانید.

نیاز به یک تخته دستی محکم برای زیر نقشه ها واجب می باشد این کار برای راحتی کار شما می باشد.

تصاویر ماهواره ای

تهیه تصاویر ماهواره ای و عکس های هوایی قبل از عملیات صحرایی بسیار مفید و کمک کننده می باشد مخصوصا در نواحی چین خورده، سنگ های رسوبی گسل خورده برای تفسیر منطقه مورد مطالعه مفید هستند البته اشتباه نشود که دیگر نیازی به نقشه نیست به هیچ وجه تصاویر ماهواره ای جای نقشه را نمی تواند بگیرند زیرا آنها معمولا نسبت به حالت قائم کمی کج شدگی دارند و در مناطق تپه ای و یا کوهستانی موقعیت ها را اشتباه نشان می دهند این اشتباه موقعیتی از مرکز عکس به طرف لبه های آن افزایش می یابد.

 در برخی کشورها استفاده از نقشه ها و عکس های هوایی به دلایل نظامی و سیاسی بسیار مشکل و کلافه کننده می باشد

مداد و ماژیک

از مداد رنگی برای ثبت داده ها و لیتولوژی استفاده می شود تا حدی سعی کنید از مدادهای ضد آب و نازک با مقاومت بالا استفاده کنید. یک بسته مداد رنگی یدک به همراه داشته باشید تا در صورت گم شدن بتوانید استفاده کنید و به هیچ وجه مستقیم از خودکار بر روی نقشه استفاده نکنید.

برای رنگ کردن لیتولوژی بهتر است از طرح های ساده تا حدی با رنگ های استاندارد که قبلا تصویب شده باشد استفاده کنید. البته رنگ های مورد استفاده از نقشه های چاپ شده همیشه برای نقشه هایی صحرایی مفید نمی باشد مثلا در نقشه ای که از چند رنگ استفاده شده است در نقشه دستی صحرایی که در معرض کهنگی می باشد بهتراست استفاده نکنید چون تشخیص آن ها با کم رنگ تر شدن مشکل می باشد. ماژیک هم فراموش نکنید برای برچسب زدن کد نمونه و موارد مشابه بدردتان می خورد.

قطب نما (کمپاس) و شیب سنج

هر دو، وسیله برای ثبت راستاها (آزیموت) و شیب ها استفاده می شوند. دستگاه های زیادی امروزه در بازار وجود دارد که بسیاری از آن ها برای راحتی زمین شناسان: در یک وسیله گرد آورده اند.

 خاصیت مهم برای کمپاس زمین شناسی که صفحه مغناطیسی دارای مکانیزم نگهدارنده یا ثابت کننده داشته باشد که به سرعت در نقطه آزیموت ثابت شود. کمپاس های قدیمی بخاطر شناور بودن عقربه مغناطیسی؛ خواندن آزیموت مشکل بوده است.

نکته مهم و قابل ذکر این است که توجه داشته باشید که شمال کمپاس همان شمال مغناطیسی است نه شمال جغرافیایی. بنابراین قبل از ثبت اطلاعات در دفترچه حتما تصحیح انجام دهیدالبته برخی از کمپاس ها ویژه کار زمین شناسان وجود دارد که دارای یک پیچ تنظیم کننده مغناطیس هستند که انحراف مغناطیسی را به صورت اتوماتیک حذف می کند و از آن پس همه اعداد خوانده شده همان شمال جغرافیایی می باشد.

کمپاس یک وسیله صحرایی کلیدی است که گم کردن آن در صحرا یک فاجعه است. کمپاس خود را باید بوسیله یک نخ نایلونی قوی به جعبه نقشه یا کیف صحرایی یا لباس خود محکم ببندیم. شایان ذکر است که اگر برای کار در یک منطقه خیلی دور برنامه ریزی می کنید باید یک کمپاس یدکی نیز برای موارد اضطراری همراه خود به کمپ اصلی ببرید.

شیب سنج که امروزه با کمپاس ترکیب شده و بسیاری از کمپاس های امروز دارای آن هستند نیز برای برداشت شیب (توپوگرافی، صفحات و گسل و …) کاربرد دارد. به هر حال یک شیب سنج ساده اما بسیار دقیق را می توان بوسیله نصب یک نقاله بر روی یک صفحه چوبی یا آهنی همراه با یک عقربه شناور آزاد ساخت. مانند خواندن راستا، مقدار شیب نیز باید نسبت به نزدیکترین درجه خوانده شود.

دفترچه صحرایی

دفترچه به ما کمک می کند که تمام اطلاعات؛ مشاهدات و اطلاعاتی را که نمی توان بر روی نقشه نوشت در دفترچه قید کرد اندازه مناسب آن ۳۰*۲ و بهتر است دارای ریسمان نشانگر باشد که دنبال پیدا کردن صفحات دفترچه برای ادامه یادداشت برداری نباشیم .بهتر است دارای جلد روشن باشد که از گم شدن آن کاهش یابد.

چکش و قلم (اسکنه)

چکش وسیله مناسب برای پس زدن سطح هوازده و تهیه قطعات سنگ برای نمونه بردای و انجام آزمایش می باشد. هنگام استفاده چکش باید نکات زیر را توجه کنیم که ساختارها را با زدن چکش از بین نبریم همچنین فسیل ها؛ مگر هدف خاصی داشته باشیم. چکش را به چکش دیگر ضربه نزنید باعث جدا شدن قطعات فولاد چکش می شود و خطرناک می باشد.

لوپ (ذره بین دستی)

یک لوپ خوب با بزرگنمایی ۱۰* برای دیدن سطح سنگ ضروری می باشد به کمک آن می توان بافت و کانی تشکیل دهنده؛ شکل دانه و میکروفسیل را دید. برای گم نشدن لوپ پیشنهاد ما آویز کردن آن به کیف صحرایی و یا بهتر است به دور گردن خود بیاندازیم.

متر

جهت اندازه گیری دقیق برای ضخامت لایه ها، فاصله درزه ها و … است.

اسید هیدرو کلریک

 بطری حاوی اسید هیدروکلریک رقیق 10% به همراه یک قطره چکان برای تشخیص کلسیت و سنگ آهک از دولومیت در صحرا مفید است.

استریوگرام

بایت محاسبات هندسی در صحرا مورد نیاز است.

لوازم عمومی

قمقمه، دوربین دوچشمی، مداد سیاه و رنگی، پاک کن و مداد تراش، ماشین حساب، کفش مناسب، چراغ قوه، ساعت، صابون، کرم ضد آفتاب، چاقو، سوت، کبریت، قرص تصفیه آب، سوزن و نخ، یک وعده غذا، کلاه مناسب، کمک های اولیه، کارت شناسایی، پول، لباس ضد آب، کلاه ایمنی، رادیو، باتری، چسب نواری، خط کش فلزی، کاغذ کالک، سوزن ته گرد و گیره کاغذ، فلاسک آب، یخ دان، فلاسک چای، دوربین شکاری، معرفی نامه، گواهینامه رانندگی، فرش صحرایی، قیچی جز لوارم عمومی می باشد که می توانید به همراه داشته باشید.

لوازم اقامت صحرایی

چادر صحرایی، تخت صحرایی، میز و صندلی صحرایی، کیسه خواب، فانوس و سوخت اضافی، وسایل آشپزی، مواد غذایی، لوازم بهداشتی، لوازم شخصی، حشره کش، مواد ضد عفونی کننده، در باز کن، کاراد و چاقو به همرا داشته باشید.

زمین شناسی صحرایی چیست؟ تجهیزات ضروری برای زمین شناسان در عملیات صحرایی تا به اینجا پرداخته شده است در ادامه به سوال های پرتکرار شما می پردازیم.

اگر به دنبال پاسخ های کوتاه هستید سوال های زیر را حتما مطالعه کنید

زمین شناسان چگونه داده ها را جمع آوری می کنند؟

زمین شناسان سنگ ها، کانی ها، فسیل ها و سایر نمونه ها را در این زمینه جمع آوری می کنند تا فرآیندهای زمین شناسی را که جهان ما را شکل می دهند، بهتر درک کنند. به طور سنتی، زمین شناسان داده ها را جمع آوری می کنند و یادداشت های میدانی را با استفاده از دفترچه ها و فرم های کاغذی جمع آوری می کنند.

کار عملیاتی در زمین شناسی چیست؟

کار میدانی زمین شناسی به اکتشافان کمک می کند تا ایده های جدیدی تولید کنند . زمینه ای برای بحث و گفتگو فراهم می کند و به کارگیری مفاهیم جدید اجازه می دهد. سنگ ها تغییر نمی کنند. آنچه تغییر می کند، نحوه نگاه ما به آنها است. در میدان، مشاهدات را می توان مورد بحث قرار داد و درهای جدیدی به روی همکاری باز شد.

مزایای کار عملیات صحرایی چیست؟

کار میدانی دانش‌آموزان را قادر می‌سازد تا درک خود را از دیدگاه‌های مختلف در مورد مسائل اجتماعی، سیاسی یا زیست‌محیطی توسعه دهند، و آنها را قادر می‌سازد تا ارزش‌های خود را شفاف و توجیه کنند و در عین حال یاد بگیرند که ارزش‌های دیگران را به رسمیت بشناسند و به آنها احترام بگذارند (Job et al 1999).

زمین شناسان میدانی از چه ابزارهایی استفاده می کنند؟

در اینجا لیستی از رایج ترین ابزارها در بین زمین شناسان آمده است:

• چکش راک.
• لنز دستی.
• نوت بوک های میدانی
• کلیپ بورد.
• آهنربای مدادی.
• بطری و نگهدارنده اسید 1 اونس (معمولاً با HCl پر می شود)
• چاقوی جمع شونده (یا کیت تست سختی Mohs)
• قطب نما
• GPS (جی پی اس دستی)